Bugüne kadar 100’ün üzerinde kan grubu tespit edilmiştir.

Fakat evrensel olarak belirlenen kan grupları A grubu, B grubu, AB grubu ve 0 grubudur.

Bu gruplar alyuvarlar (kırmızı kan hücreleri) üstünde bulunan antijenlere (protein yapıları) göre sınıflanır.

A kan grubu; sadece A antijenlerine sahiptir.

B kan grubu; sadece B antijenlerine sahiptir.

AB kan grubu; A ve B antijenlerine sahiptir.

0 kan grubu; A ve B antijenlerinden hiçbirini içermez.

Rh faktörü;

Kan hücrelerinde Rh antijeni yoksa Rh negatif (-), mevcut ise Rh pozitif (+) olarak isimlendirilir.

İnsanlarda yaklaşık %85 oranında Rh (+) kan bulunmaktadır.

Kan uyuşmazlığı;

Anne Rh negatif (-), baba ise Rh pozitif (+) olması durumunda söz konusu olmaktadır.

Bu yüzden evlilik ve hamilelik öncesi kan testleri yapılıp olası tehlikeler için önlemler alınmalıdır.

Çiftin bebekleri Rh negatif (-) ise anneyle aynı olduğu için problem yaşanmaz.

Ancak bebek Rh pozitif (+) ise kan uyuşmazlığından söz edilir.

Bu durumda anne, bebeğin kan hücrelerine karşı antikor üretebilir. Antikorlar genelde ikinci bebekte kendini gösterir ve bebeğe ulaştıkları taktirde bebekte kansızlık, kalp yetmezliği ve hatta ölümlere yol açabilirler.

Kan grubu Rh negatif (-) olan anne adayları, hamilelik döneminin başında anti-Rh antikorlar açısından indirekt coombs testi ile incelenmelidir.

Kan uyuşmazlığında tedavi yöntemleri;

  • Hamilelik öncesi anne ve baba mutlaka kan testinden geçmelidir.
  • Kan uyuşmazlığı tespit edilirse indirekt coombs testi uygun aralıklarla tekrar uygulanmalıdır.
  • Gerektiği taktirde ilk hamilelikte 28. hafta içinde erken korunma iğnesi (Rh hiperimmünglobulin) uygulanabilir.
  • Doğan bebeğin kan grubu Rh pozitif (+) ise, daha sonra doğacak bebekleri korumak için 72 saat içinde mutlaka  antikor üretimini durduracak Rh hiperimmunglobin enjeksiyonu uygulanmalıdır.
  • Hamilelikte ilerleyen aylarda, kandaki antikor seviyeleri kontrol edilmelidir. Kandaki antikor seviyesi yüksek ise, özel testler ile bebeğin sağlık durumu perinatoloji kliniğinde takip edilmeli ve gerekli tedavi uygulanmalıdır.
  • 3 aydan büyük olan düşüklerde immunglobulin tatbiki tam doz yapılmalıdır.
  • Hamilelikte ilk 3 ayda 6 – 8 haftadan sonra bebekte kırmızı kan hücreleri (alyuvarlar) oluşmaya başlar, bu nedenle düşük doz hiperimmünglobulin (koruyucu iğne) yapılması tavsiye edilir.
  • Eğer herhangi bir sebeple kürtaj yapılacaksa, kürtaj öncesi Rh hiperimmunglobulin (koruyucu iğne) yapılmalıdır. Operasyonun vakum ile yapılması da tavsiye edilir.

Aşağıdaki yazılarımızdan daha fazla bilgi edinebilirsiniz;